- พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 ระบุว่า หากบุคคลใดมีความประสงค์จะเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมือง จะต้องรวบรวมบุคคลที่มีอุดมการณ์เดียวกันให้ได้ไม่น้อยกว่า 15 คน ต้องมีสัญชาติไทยโดยการเกิด หรือแปลงสัญชาติเป็นสัญชาติไทยมาแล้วไม่น้อยกว่า 5 ปี อายุไม่ต่ำกว่า 20 ปี และไม่มีลักษณะต้องห้าม เพื่อจัดทำคำขอแจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมืองต่อนายทะเบียนไว้ก่อน โดยเตรียมเอกสารดังต่อไปนี้
- หนังสือคำขอแจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 8/1)
- ภาพเครื่องหมายพรรคการเมืองที่เป็นภาพสี ขนาด 4x4 นิ้ว จำนวน 2 ภาพ
- แบบบัญชีรายชื่อผู้แจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 1/1)
- หนังสือแสดงเจตจำนงเป็นผู้แจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ..ก. 2/1) พร้อมสำเนาบัตรประชาชน สำเนาทะเบียนบ้านที่เจ้าตัวรับรองความถูกต้องจริง
- แผ่น CD ที่มีข้อมูลรายชื่อ เลขบัตรประจำตัวประชาชน และที่อยู่ของผู้แจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมืองทุกคน
** เมื่อตัวแทนผู้แจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมืองยื่นเอกสารตามข้อ 1- 5 ครบถ้วนต่อนายทะเบียนแล้ว จะได้รับใบรับคำขอแจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 7/1)
- หลังจากนายทะเบียนได้รับเอกสารการแจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมืองแล้วก็จะดำเนินการตรวจสอบเอกสาร ตรวจสอบคุณสมบัติและการไม่มีลักษณะต้องห้ามของผู้แจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมือง หากเอกสารมีความครบถ้วนถูกต้องก็จะออกหนังสือรับแจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 7/2) ให้ตัวแทนผู้แจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมือง เพื่อให้ดำเนินการหาบุคคลที่มีอุดมการณ์เดียวกันจำนวนไม่น้อยกว่า 500 คน ซึ่งขั้นตอนนี้จะเป็นขั้นตอนเดียวกับการยื่นขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมือง ตามมาตรา 9 และต้องยื่นคำขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมือง ภายใน 180 วัน นับแต่วันที่นายทะเบียนออกหนังสือรับแจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 7/2)
- การแจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมืองเป็นเพียงการจองชื่อพรรคการเมืองก่อนการหาบุคคลที่มีอุดมการณ์เดียวกันเพื่อร่วมกันมายื่นคำขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมืองเท่านั้น เพื่อไม่ให้บุคคลอื่นนำชื่อพรรคการเมืองที่ได้แจ้งชื่อไว้กับนายทะเบียนมาใช้ก่อน ดังนั้น การแจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมืองจึงมีกำหนดระยะเวลา 180 วัน ในการหาผู้ร่วมกันจัดตั้งพรรคการเมืองตามมาตรา 9 แห่งพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 หากเกินกำหนดระยะเวลาดังกล่าวแล้ว บุคคลอื่นก็จะสามารถนำชื่อพรรคการเมืองนั้นมาใช้ได้
- หนังสือคำขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 8)
- ภาพเครื่องหมายพรรคการเมืองซึ่งเป็นภาพสี ขนาด 4 x 4 นิ้ว จำนวน 2 ภาพ
- หนังสือยินยอมให้ใช้สถานที่เป็นที่ทำการพรรคการเมือง ซึ่งอยู่ในราชอาณาจักร หลักฐานการเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ (โฉนดที่ดิน สำเนาทะเบียนบ้านที่มีชื่อเจ้าของกรรมสิทธิ์ สำเนาบัตรประจำตัวประชาชนเจ้าของกรรมสิทธิ์ที่ลงลายมือชื่อจริง สัญญาเช่า (ถ้ามี))
- แบบบัญชีรายชื่อคณะกรรมการบริหารพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 3)
- หนังสือแสดงเจตจำนงเป็นกรรมการบริหารพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 4) พร้อมทั้งติดรูปถ่ายสี ขนาด 1 นิ้ว และแนบสำเนาบัตรประจำตัวประชาชนที่ยังไม่หมดอายุ สำเนาทะเบียนบ้าน โดยเจ้าตัวรับรองความถูกต้องจริง
- แบบบัญชีรายชื่อผู้ร่วมกันจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 1) ของผู้ร่วมกันจัดตั้งพรรคการเมืองทุกคน
- หนังสือแสดงเจตจำนงเป็นผู้ร่วมกันจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 2) พร้อมทั้งติดรูปถ่ายสี ขนาด 1 นิ้ว และแนบสำเนาบัตรประจำตัวประชาชนที่ยังไม่หมดอายุ สำเนาทะเบียนบ้าน โดยเจ้าตัวรับรองความถูกต้องจริง
- แบบบัญชีรายชื่อผู้เข้าร่วมประชุมจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 5)
- หลักฐานการรับทุนประเดิมของผู้ร่วมกันจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 6) ทุกคน พร้อมสำเนาธนาคารพาณิชย์หรือสำเนารายงานแสดงยอดเงินคงเหลือของธนาคาร
- ข้อบังคับพรรคการเมือง
1.1 บันทึกรายงานการประชุมจัดตั้งพรรคการเมือง
- หนังสือรับแจ้งการเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 7/2) ถ้ามีซึ่งไม่เกินระยะเวลาที่กำหนด
- แผ่น CD หรือ ยูเอสบี แฟลชไดรฟ์ (USB flash drive) ข้อมูลในรูปแบบโปรแกรมไมโครซอฟต์ เอกซ์เซล (Microsoft Excel) ที่มีข้อมูลรายชื่อ เลขบัตรประจำตัวประชาชนและที่อยู่ของผู้ร่วมกันจัดตั้งพรรคการเมืองทุกคน ภาพเครื่องหมายพรรคการเมืองที่เป็นภาพสี และข้อบังคับพรรคการเมือง
- เอกสารที่ยื่นพร้อมหลักฐานเมื่อครบถ้วนแล้ว ก็สามารถยื่นต่อนายทะเบียนพรรคการเมือง
*****หมายเหตุขั้นตอนนี้ต้องดำเนินการให้เสร็จสิ้นภายใน 180 วัน*****
(1) เมื่อผู้ได้รับเลือกเป็นหัวหน้าพรรคการเมืองได้ยื่นคำขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมือง นายทะเบียนพรรคการเมืองจะตรวจสอบความครบถ้วนของเอกสาร หากครบถ้วนแล้วนายทะเบียนพรรคการเมืองจะออกหนังสือใบรับคำขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมือง (แบบ พ.ก. 7) ให้ผู้ได้รับเลือกเป็นหัวหน้าพรรคการเมือง
(2) เมื่อนายทะเบียนพรรคการเมืองได้รับเอกสารหลักฐานการจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมืองแล้ว จะเข้าสู่กระบวนการตรวจสอบเอกสารหลักฐานคุณสมบัติและการไม่มีลักษณะต้องห้ามของผู้ร่วมกันจัดตั้งพรรคการเมือง ว่ามีความครบถ้วนถูกต้องหรือไม่ ซึ่งในช่วงระยะเวลาตรงนี้ค่อนข้างใช้เวลานาน (ระยะเวลา 90-180 วัน)
แต่ถ้าตรวจสอบแล้วเห็นว่าเอกสารหลักฐานไม่ถูกต้องครบถ้วน นายทะเบียนพรรคการเมืองก็จะนำเสนอเข้าที่ประชุมคณะกรรมการการเลือกตั้งเพื่อขอความเห็นชอบแจ้งให้ผู้ได้รับเลือกเป็นหัวหน้าพรรคการเมืองทราบพร้อมด้วยเหตุผลเพื่อแก้ไขให้เสร็จภายใน 60 วัน นับแต่วันที่ได้รับหนังสือของนายทะเบียนพรรคการเมือง แต่หากเมื่อพ้นระยะเวลาดังกล่าวไปแล้ว ไม่มีการแก้ไขหรือยังแก้ไขไม่ถูกต้องหรือไม่ครบถ้วน นายทะเบียนพรรคการเมืองจะนำเข้าที่ประชุมคณะกรรมการการเลือกตั้งเพื่อพิจารณาและมีมติไม่รับจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมืองนั้น แล้วให้นายทะเบียนพรรคการเมืองแจ้งมติคณะกรรมการการเลือกตั้งให้ผู้ได้รับเลือกเป็นหัวหน้าพรรคการเมืองทราบภายใน 7 วัน นับแต่วันที่คณะกรรมการการเลือกตั้งมีมติ
เมื่อตรวจสอบเอกสารครบถ้วนถูกต้องแล้ว นายทะเบียนพรรคการเมืองจะนำเสนอเข้าที่ประชุมคณะกรรมการการเลือกตั้งเพื่อขอความเห็นชอบให้จัดตั้งพรรคการเมืองได้ จากนั้นนายทะเบียนพรรคการเมืองจะลงนามในประกาศราชกิจจานุเบกษารับจัดตั้งพรรคการเมือง และแจ้งให้พรรคการเมืองทราบ
(3) หลังจากการได้รับการจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมืองแล้ว จะต้องดำเนินตามมาตรา 33 (2) พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 ภายใน 1 ปี นับแต่วันที่นายทะเบียนพรรคการเมืองรับจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมือง จะต้องดำเนินการหาสมาชิกพรรคการเมือง ไม่น้อยกว่า 5,000 คน และจัดให้มีสาขาพรรคการเมืองอย่างน้อยภาคละ 1 สาขา (4 สาขาภาค) โดยสาขาพรรคการเมืองแต่ละสาขาต้องมีสมาชิกอยู่ในภูมิลำเนาที่เป็นเขตพื้นที่ที่รับผิดชอบของสาขาในเขตเลือกตั้งหรือในเขตจังหวัดนั้นๆ และต้องมีสมาชิกพรรคการเมืองเพิ่มขึ้นไม่น้อยกว่า 10,000 คนภายใน 4 ปีนับแต่วันที่นายทะเบียนพรรคการเมืองรับจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมือง
ช่องทารการ ติดต่อสอบถาม
ที่อยู่: 44/14 ซอย นิมิตใหม่ 12 แขวงทรายกองดิน เขตคลองสามวา กรุงเทพมหานคร 10510
โทร: 083-622-5555